Tehlikeli Atıklar Nasıl Bertaraf Edilir?
Günümüzde insan nüfusunun sürekli artması ve teknolojinin sürekli olarak gelişmesi; gıda, sağlık, sanayi gibi alanlarda tüketim ve üretim faaliyetlerini de hızlandırmıştır. Bu doğrultuda atıkların doğru bir şekilde yönetilebilmesi ve çevreye geri kazandırılabilmesi için Ülkemizde Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik oluşturulmuştur. Tehlikeli Atıklar öncelikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, Çevre izin ve lisans yönetmeliği kapsamında Tehlikeli atık bertaraf için alınmış lisanslı firmalara gönderilmektedir. Atıkların taşınma sürecinde ise Üretici, Çevre ve Orman Bakanlığı Tarafından verilen UATF (Ulusal Atık Taşıma Formu)’nu bulundurmak zorundadır. (Şekil 1)
Atıklar SRC belgesi ile birlikte Tehlikeli Atık taşıma lisansının bulunduğu araçlarla, lisanslı bertaraf tesislerine iletilir. Taşıma lisansında araç bilgileri, firma bilgileri, sürücü bilgileri ve hangi atık kodlarının taşınacağı gibi bilgiler yer almaktadır. (Şekil 2, Şekil 3)
Bertaraf tesisine girecek olan atığın UATF bilgileri kontrol mühendisi tarafından incelenir. UATF (Ulusal Atık Taşıma Formu) bilgileri ve Taşıma Lisansı içerisinde bulunan kodlar kontrol edildikten sonra araç Kantar’dan (Tonaj Miktarı) geçerek bertaraf tesisi içerisine alınır. Tehlikeli atık aracı bertaraf birim yetkilisi ile birlikte atığın döküleceği alana ulaştırılır. İş Sağlığı Güvenliği Tehlikeli Atık Bertarafı ile ilgili bir yönetmelik yoktur ancak iş kazaları yada meslek hastalıklarına yol açabilecek durumlar düşünülerek atık;
• Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması,
• Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları,
• Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri,
• Asbestle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri,
• İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları
• Kanserojen veya Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri
• Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmaları
gibi Yönetmeliklere uyulacak şekilde atığın bulunduğu bunker alanına kontrollü bir şekilde boşaltılır. Kapma ile bunkerlerin içerisindeki atıklar karıştırılarak homojen hala getirilir. Kren vinç ucunda bulunan kapma aleti atığı alır ve Bant Konveyörlerin üzerine boşaltır. Bant Konveyörler yardımı ile 1000 derecelik fırınların içerisine boşaltılan atık, prosese dahil olur ve atığın bertaraf süreci tamamlanma aşamasına geçer. Atıktan elde edilen enerji elektrik santrallerine iletilir. Çıkan kül miktarları ise düzenli depolama sahasına iletilmek üzere atık araçlarına aktarılır.
Atıklar Çevre ve Orman Bakanlığına göre kod numaralarına ayrılmıştır. Kod numaraları tehlikeli atık olup olmadığı tespit edildikten sonra sınıflarına göre ayrılır ve UATF (Ulusal Atık Taşıma Bilgi Formu)’na yazılır.