Bor Madeni Nerelerde Kullanılır?

Mühendis Tv - 18 Ağustos 2019

Yüksek ısıya dayanıklı, sert bir yapıya sahip olan bor elementi periyodik cetvelde B simgesi ile gösterilir. Bilinenin aksine bor madeni yeni kullanılan bir maden değildir. Bundan tam 4.000 yıl öncesinde bile Tibetler tarafından kullanılmıştır. Son yıllarda adından sıklıkla bahsettiren bu element, tarihte altın ve gümüş üretiminde kullanılıyordu. Bunun yanında Mısırlılar mumyalama işlemlerinde, Yunanlılar temizlik ürünlerinde, Araplar ilaç yapımında, Romalılar ise cam yapımında kullandı.

Doğada tuz halinde veya diğer elementlerle birleşik 230 farklı bor türü bulunmaktadır. 2300 °C'de eriyen bor, 2500 °C'de kaynar. Tüm dünya üzerinde bor madeninin en fazla rezerv aldığı ülkeler Rusya, ABD ve Türkiye'dir. Bu ülkelerin başını ise toplam rezervin %72'sine sahip olan Türkiye çeker. Fakat üretim tesislerinin yetersizliği ve ileri teknolojiye sahip olmadığımızdan yüksek kazançlar elde edemiyoruz. Ülkemizde bor madeni yatakları şu illerde bulunur: Bursa, Eskişehir, Kütahya, Balıkesir. Bor madeni otomotiv, temizlik, ilaç, tekstil gibi 500'ün üzerinde sektörde kullanılmaktadır.

Dünya Üzerindeki Bor Rezervlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (Kaynak: BOREN)

Görselden anlaşılacağı üzere %72'lik oranla Türkiye, en büyük paya sahip olan ülke. %8,5 ile Türkiye'yi Rusya takip ediyor. ABD ise %6,80'lik bir paya sahip. Ancak Maden Tetkik Arama tarafından yapılan bir araştırmaya göre ülkemizdeki rezervler, toplam rezervlerin %72'sinden bile daha fazla. Yarım asır sonra ise Türkiye rezervlerin tamamına sahip tek ülke olacak. Bu gerçek göz önünde bulundurulduğunda bor, ülkemiz açısından büyük bir öneme sahiptir.
Birçok bilim insanı bor madenini 21. Yüzyıl'ın petrolü olarak tanımlamaktadır. Son derece geniş bir kullanıma sahip olan bor madeni, Amerika'da askeri sistemlerde kullanılmaktadır. Ülkemizde ise şu anda çoğunlukla temizlik sektöründe kullanılıyor. Yapısı gereği aşınmaya ve yüksek ısıl değerlere dayanıklı olan bor, bu kapsamda uzay araçlarında dahi kullanılabilmektedir.

Bor Madeni Hangi Alanlarda Kullanılıyor?